قرآن کریم از دیدی دیگر (46)

ویرایش و تحلیل از

فریدون ابراهیمی

سوره بقره

آیه (٨٧)   

وَلَقَدْ آتَيْنَا مُوسَى الْكِتَابَ وَقَفَّيْنَا مِنْ بَعْدِهِ بِالرُّسُلِ ۖ وَآتَيْنَا عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ الْبَيِّنَاتِ وَأَيَّدْنَاهُ بِرُوحِ الْقُدُسِ ۗ أَفَكُلَّمَا جَاءَكُمْ رَسُولٌ بِمَا لَا تَهْوَىٰ أَنْفُسُكُمُ اسْتَكْبَرْتُمْ فَفَرِيقًا كَذَّبْتُمْ وَفَرِيقًا تَقْتُلُونَ

ما به موسى كتاب (تورات) داديم و بعد از او،

 پيامبرانى پشت سر هم فرستاديم  

و به عيسى بن مريم دلايل روشن داديم

 و او را به وسيله روح القدس تاييد كرديم.

آيا چنين نيست كه هر زمان،

پيامبرى چيزى بر خلاف هواى نفس شما آورد،

 در برابر او تكبر كرديد

 پس عده‏اى را تكذيب كرده، و جمعى را به قتل رسانديد؟!  

·        در این آیه، دیالک تیک پیوست و گسست میان ادیان سه گانه آسمانی نمایندگی می شود:

·        به این ترتیب میان یهودیت، مسیحیت و اسلام هیرارشی (سلسله مراتب)  دیالک تیکی برقرار می شود.

·        منظور از هیرارشی دیالک تیکی چیست؟  

1

·        هیرارشی دیالک تیکی در این مورد اولا به معنی توالی بالنده ی این سه دین است:

·        مسیحیت مترقی تر و مدرن تر از یهودیت است و اسلام مترقی تر و مدرن تر از مسیحیت.

2

·        هیرارشی دیالک تیکی ضمنا به معنی رابطه دیالک تیکی میان ادیان سه گانه آسمانی است:

·        مسیحیت بر شالوده تعالیم یهودیت تشکیل می شود.

·        یعنی با یهودیت وحدت دارد.

·        مسیحیت ولی ضمنا با یهودیت تضاد دارد.

·        مسیحیت نتیجه نفی دیالک تیکی یهودیت است.

·        نفی دیالک تیکی یعنی جذب، حفظ و توسعه جنبه های مثبت و حیات مند یهودیت و حذف جنبه های کهنه، منفی و مزاحم آن.

·        می توان گفت که میان این ادیان سه گانه آسمانی، رابطه دیالک تیکی برقرار است.

·        یعنی رابطه مبتنی بر وحدت و تضاد برقرار است.

3

·        دلیل برخورد کاه تأییدی و گه تکذیبی قرآن به ادیان قبلی هم در همین وحدت و تضاد همزمان است:

الف

·        قطب وحدت این دیالک تیک، ادیان سه گانه آسمانی را به همدیگر وصل می کند.

·        آن سان که تعالیم یکی به معنی تداوم تعالیم دیگری جلوه گر می شود.

·        (وحدت)  

ب

·        قطب تضاد، به فصل (جدائی)  ادیان سه گانه آسمانی از یکدیگر  منجر می شود.

·        آن سان که تعالیم یکی به معنی نفی تعالیم دیگری جلوه گر می شود.

·        (تضاد)  

·        دیالک تیکی وصل و فصل (مولانا)

·        دیالک تیک پیوست و گسست (مارکس)

    

·        ببرکت این قطب تضاد است که هر کدام هویت خاص خود را کسب می کنند.

·        جنگ و صلح میان همبودهای مذهبی سه گانه نیز بر اساس همین وحدت و تضاد قابل توضیح است.

4

·        تشکیل این هیرارشی دیالک تیکی از طریق وصل و فصل و یا پیوست و گسست صورت می گیرد:

·        تداوم یهودیت توسط مسیحیت و همزمان قطع رابطه با یهودیت و اعلام وجود مستقل خویش.

·        دیالک تیک پیوست و گسست.

·        دیالک تیک تداوم و شکست.

·        دیالک تیک استمرار و انقطاع  

5

ما به موسى كتاب (تورات) داديم و بعد از او،

 پيامبرانى پشت سر هم فرستاديم  

و به عيسى بن مريم دلايل روشن داديم

 و او را به وسيله روح القدس تاييد كرديم.

آيا چنين نيست كه هر زمان،

پيامبرى چيزى بر خلاف هواى نفس شما آورد،

 در برابر او تكبر كرديد

 پس عده‏اى را تكذيب كرده، و جمعى را به قتل رسانديد؟!  

·        در این آیه، ضمنا از بنی اسرائیل یعنی از همبود اولین دین آسمانی بزرگ انتقاد به عمل می آید:  

الف

هر زمان،

پيامبرى چيزى بر خلاف هواى نفس شما آورد،

 در برابر او تكبر كرديد

·        این بدان معنی است که تعالیم مذهبی حاوی و حامل موازین و هنجارهای اخلاقی اند:

·        افسار اخلاقی بر هوی و هوس اعضای همبود مذهبی اند.

·        به همین دلیل با مقاومت و انکار اعضای همبود مواجه می شوند.

·        قرآن این مسئله را به شکل دیالک تیک هنجار و انکار و یا به شکل دیالک تیک تسلیم و تکبر توضیح می دهد:

·        بنی اسرائیل بر سر دو راهی زیر قرار می گیرند:

1

·        یا تن در دادن به فرامین الهی و صرفنظر از هوی و هوس (هوای نفس) و نتیجتا حفظ، تحکیم و توسعه همبود مذهبی و ضمنا رستگاری موعود در عقبی  

2

·        و یا تکبر، یعنی اگوئیسم (خودپرستی)، زیر پا نهادن فرامین و هنجار های مذهبی، بی اعتنائی به خداپرستی و نتیجتا تضعیف و تخریب همبود مذهبی از طریق فساد اخلاقی و ضمنا گمراهی، ضلالت و عذاب موعود در عقبی  

ب

پس عده‏اى را تكذيب كرده، و جمعى را به قتل رسانديد

·        نتیجه هواداری از هوای نفس تکذیب عده ای و قتل گروهی از اعضای همبود مذهبی است.

·        در این جمله قرآن، دیالک تیک تئوری و پراتیک به شکل دیالک تیک تکذیب و ترور بسط و تعمیم می یابد.

·        این چیزی جز دیالک تیک مبارزه ایده ئولوژیکی و مبارزه نظامی نیست.

·        این چیزی جز دیالک تیک مبارزه فکری و مبارزه فیزیکی نیست.

ادامه دارد.