پروفسور
دکتر هورست هولتسر
فصل هشتم
علوم
اجتماعی / جامعه شناسی
برگردان
شین میم شین
بخش
اول
طرح
مسئله
برنامه
ی تئوری و سرمایه داری
پیشکش
به
پروفسور
پهلوان پرولتاریا
امیر
حسین آریان پور
(۱۲۹۵
ـ ۱۳۶۸)
8
·
بنابرین ما با مسائلی سر و کار
خواهیم داشت که آماج توسعه درازمدت جامعه شناسی بورژوائی اند:
الف
·
ما مثلا با این مئله سر و کار
خواهیم داشت که این رشته علمی (دیسپلین) در مراحل مختلف تاریخ خویش چگونه به موضوع
اصلی خود می رسد و ضمنا دربرگیرنده ی مسئله ـ عرصه های به اصطلاح جامعه شناسی خاص
نیز می گردد؟
ب
·
جامعه شناسی بورژوائی چگونه و به
چه طرزی مناسبات و جنبش های واقعی جامعه بورژوائی را توضیح می دهد و به عبارت
دقیقتر تحریف می کند؟
·
(مراجعه کنید به طرح استدلالی در اثر کون، «پوزیتیویسم در جامعه
شناسی»، 1968)
9
·
در تلاش برای یافتن پاسخ به این
پرسش ها، قبل از همه، توجه به دو نکته زیر حائز اهمیت چشمگیری است:
الف
·
جامعه شناسی بورژوائی که با تلاش بورژوازی
جوان در دوره خیزش آن تشکیل می شود، در صدد آگاه گشتن به جایگاه خویش در جامعه و
پیوند کلی اجتماعی بوده است.
·
(شولتس، «تاریخ جامعه شناسی» در اثر ایش هورن،
«فرهنگ لغات جامعه شناسی مارکسیستی ـ لنینیستی»، 1969، ص 141)
ب
·
جامعه شناسی بورژوائی اما از سوی
دیگر، توسط بورژوازی نه فقط «به مثابه حربه ای بر ضد فئودالیسم و دگم های کلیسا»،
بلکه ضمنا برای پیشبرد حاکمیت خویش، به مثابه سرنیزه نظری (تئوریکی) بر ضد طبقه کارگر به خدمت گرفته می شود.
·
(همانجا)
10
·
این مطلب ما برای توضیح موضوع
مربوط به «تاریخ تئوری»، بر سه عرصه بحث تمرکز خواهد داشت:
الف
·
تلاش ما در جهت روشن کردن توسعه جامعه
شناسی بورژوائی، به خطی خواهد پرداخت که در طول آن، اولا تعیین موضوع این رشته
علمی شکوفا می شود.
·
ثانیا در طول آن، طرح مناسبات اجتماعی،
روندهای جامعه، عمل اجتماعی و توضیح آنها توسعه می یابد.
·
این طریق توسط پارسون به مثابه «راه
مناسبی» به سوی مفهومیت سوسیولوژیکی و تئوری های سوسیولوژیکی قلمداد شده است.
·
(پارسون، «ساختار عمل اجتماعی»، 1937)
ب
·
تلاش ما ثانیا عمدتا بر توسعه این
رشته در اروپای غربی (انگلستان، فرانسه، آلمان فدرال) و ایالات متحده امریکا توجه خواهد داشت.
·
برای اینکه اتریبوت (صفات ممیزه)
مهم جامعه شناسی بورژوائی ـ قبل از همه ـ در این مناطق تبلور یافته است.
ت
·
تلاش ما ثالثا به بررسی دلایل و
استدلالات مطروحه در آثار مربوط به «تاریخ جامعه شناسی» بورژوائی تمرکز خواهد داشت:
·
آثاری که توسط کلاسیک های مجموعه
جهان جامعه شناسی بورژوائی و توسط مهمترین سردمداران و کمیته های علمی آن تدوین شده اند.
11
·
آثار کلاسیک های جامعه شناسی بورژوائی
حاوی جمعبندی کلی از آنند و به مثابه حاملین صرفنظرناپذیر تاریخ جامعه شناسی بورژوائی،
از کیفیت علمی برخوردارند و معتبرند.
·
می توان گفت که کلاسیک های جامعه
شناسی بورژوائی، پایه گذاران جامعه شناسی و «مدد رسانان به توسعه آن» محسوب می شوند و جامعه
شناسی بورژوائی بدون آنها «ول معطل» است.
·
(میلز، «کلاسیک های جامعه شناسی»، 1960، ص 8)
12
·
برای اینکه کلاسیک های جامعه شناسی
بورژوائی هم نمایندگان مهمترین مراحل جامعه شناسی اند (خود رشته علمی جامعه شناسی هم
این مسئله را قبول دارد) و هم حاملین مهم سنت آن برای حداقل سطح کنونی توسعه جامعه
شناسی بورژوائی اند.
پایان
ادامه دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر