دایرة المعارف فلسفه بورژوائی واپسین (336)

هورست هولتسر (1935 ـ 2000) 

استاد دانشگاه مونیخ

جامعه شناس

از مبارزان کمونیست

محرومیت از تدریس به جزم دگر اندیشی

مؤلف آثار متعدد

فصل هشتم

علوم اجتماعی / جامعه شناسی

پروفسور دکتر هورست هولتسر

برگردان شین میم شین

بخش اول

طرح مسئله

برنامه ی تئوری و سرمایه داری    

پیشکش

 به 

پروفسور پهلوان پرولتاریا

 

 امیر حسین آریان پور

(۱۲۹۵ ـ ۱۳۶۸) 

 

امیر حسین آریان پور

(۱۲۹۵ ـ ۱۳۶۸) 

امیرحسین آریان‌پور (زاده تهران ۸ اسفند ۱۳۰۳ - درگذشته تهران ۸ مرداد (۱۳۸۰) 

نویسنده، فرهنگ‌ نویس، مترجم و استاد دانشگاه ایرانی
از نظریه پردازان جامعه‌ شناسی و علوم اجتماعی 
موضعات پژوهشی او: 
انسان شناسی، جامعه‌ شناسی و حقیقت‌ شناسی

اثار:
فرهنگ تفصیلی علوم اجتماعی 

به چهار زبان فارسی، انگلیسی، فرانسه و آلمانی
در مدت زمانی بیش از چهل سال به طول انجامیده و بی شک، 

یکی از مهمترین آثار فرهنگ تفصیلی علوم در زبان پارسی 

و یکی از گرانبهاترین و بزرگترین آثار امیرحسین آریان پور است 

که حاوی سیصد هزار فیش بوده و تاکنون انتشار نیافته‌ است.
آریان ‌پور در جامعه‌ شناسی

 دیدگاهی ماتریالیستی 

داشت
ابتکار ترجمهٔ پسوند ایسم به «گرایی» ازآن او ست.
آیین پژوهش
ایبسن آشوب گرای
بزرگ مردان تاریخ
تاریخ تمدن ویل دورانت (جلد سوم، ترجمه)
جامعه‌ شناسی هنر
دو منطق: ایستا و پویا
در آستانه رستاخیز ـ رساله ای در باب دینامیسم تاریخ
روانشناسی از دیدگاه واقع گرایی
سیر فلسفه در ایران (ترجمه)
فرویدیسم: با اشاراتی به ادبیات و عرفان
فرهنگ چهار زبانه (فارسی، انگلیسی، فرانسه، آلمانی) در دست انتشار
طبیعت، حیات، منشاء و تکامل آن (چاپ امیرکیبر ۱۳۵۰ ه.ش) 

·        اگر از تفسیر هر علم به مثابه «ماتریس انضباطی» شروع به حرکت شود که بنا بر استاندارد خاص اسلوب شناخت، تعیین موضوع، پژوهش امپیریستی، کاربست فنی و استدلال عملی ـ سیاسی و استفاده سازمانیافه، است، آنگاه در این تفسیر، خدمات به اصطلاح «کلاسیک» انضباط (دیسیپلین) مربوطه مقام ارجمند مهمی کسب خواهد کرد.

·        (کون، «راجع به تحلیل ساختار انقلابات علمی»، واین گارتن، «جامعه شناسی علم» 1972، ص 294)

1

·        منظور از این خدمات کلاسیک، آثاری اند که در آنها سطح فعلی و اکتوئل علم مورد نظر، برنامه معرفتی و عملی، عرصه موضوعی و توان امپیریکی (تجربی)  و عملی آن به مثابه «توسعه» تاریخی سندبندی می شود.

·        (واین گارتن، «تولید علم و ساختار اجتماعی» 1976، ص 47)

2

·        فرضیه بافی می شود که «باستانشناسی» دانش انباشت گشته در خدمات کلاسیک از پله ها، جهش ها و بن بست ها پرده برمی دارد که می بایستی انضباط را جامه عمل بپوشاند تا تشکیل  محتوای کنونی امکان پذیر گردد.

·        (فوکا، «انتظام اشیاء، باستانشناسی علوم انسانی»، 1971، ص 3)

3

·        در جامعه شناسی بورژوائی نیز یک همچو خط سنتی کلاسیک خدمات، نهادینه گشته است. 

4

·        هدف نمایش ساختار هویت معرفتی، اجتماعی و تاریخی انضباط است:

·        (له پنی، «مقدمه. بررسی هائی راجع به هویت معرفتی، اجتماعی و تاریخی جامعه شناسی»، 1981، ص 1 ـ 8 مقدمه)

الف

هویت معرفتی

·        هویت معرفتی با توجه به سمتگیری ها، پارادیم ها، مسئله گزاری ها و ساز و برگ پژوهش تعیین می شود. 

ب

هویت اجتماعی

·        هویت اجتماعی با توجه به روند تثبیت تشکیلاتی (سازمانی)   تعیین می شود. 

ت

هویت تاریخی

·        هویت تاریخی با توجه به بازسازی ماضی مبتنی بر انضباط به مثابه منطق شکوفائی جامعه شناسی  تعیین می شود. 

5

·        بر سرلوحه های این خط سنتی، اسامی پهلوانان علم ثبت است که بنابر انباشت انجمن جامعه شناسان بورژوائی در خدمت جا انداختن و تثبیت انضباط البته و صد البته کلاسیک بوده اند.

6

·        این تاریخ جامعه شناسی بورژوائی باید با وسواس درخور پی جوئی شود.

·        اینجا قبل از همه، خط توسعه ای مورد بحث قرار خواهد گرفت که کتب درسی و تحقیقی و جیبی متنوع و مقبول رشته مربوطه به مثابه جریان نظری عام و جریان نظری برنامه ای آن در طول قرون 19 و 20 تقدیس شده اند. 

7

·        وظیفه اصلی ما طرح دو سؤال در رابطه با خدمات نظری عام کلاسیک است که خود جامعه شناسی بورژوائی به مثابه مهمترین مراحل تاریخ خود مطرح می سازد:

الف

·        سؤال اول ما این است که «طبیعت موضوعی آنها» چگونه جستجو و پیدا شده است؟

·        (یوناس، «تاریخ جامعه شناسی»، 1976، ص 11) 

ب

·        سؤال دوم ما این است که اسالیب و «دیسکورس» (بحث)  بطور نظری استدلالگر و اثباتگر، در رابطه با امکان و حدود و ثغور شناخت علمی در عرصه موضوعات مربوطه و یا جامعه شناسی»، چگونه به کار بسته می شوند و پیش برده می شوند؟

·        (کسلر، «مقدمه. کلاسیک های تفکر سوسیولوژیکی»، جلد 1، 1976، ص 13)

ادامه دارد.