جهان بینی محمد زهری در آئینه آن و این (۳۱)

محمد زهری  
( ۱۳۰۵ ـ ۱۳۷۳)
دور ليلاج بهار است.
تحلیلی از
ربابه نون

روستازده ام، نه روستایی زاده
(که نپنداری داعیه نیابتی از سوی ایشان دارم!) 

۱

   

  پدرم که در رکاب مشروطه طلبان شمشیری زده بود و فقط لقبی گرفته، آب و ملکی‌ داشت که از دستش بدر آوردند و به تهرانش کشاندند. 

۲ 

مدت ها و مدت ها در محبس قصر ماند و ما نیز بی‌ نان آور و بی‌ وظیفه روزی در تهران ماندیم. 

۳ 

بعد تبعید به ملایر پیش آمد و از آنجا به تهران و بعد یکباره به شیراز. 

۴ 

«داور» را سپاس که عریضه ما را که یک روز سرد زمستانی بر در او نشسته بودیم، گرفت و مقرری صد تومانه‌ ای در حق ما معلوم کرد و گشایشی نسبی‌ پدیدار ساخت. 

۵

سال‌ های سختی بود و نامردمی اهل روزگار سخت تر. 

۶

در ملایر ما را به نام «غربتی» می‌‌خواندند - یعنی‌ کولی - و در شیراز به اسم «مهاجر»

۷

ده سال تمام اسیر این مضیقه‌ ها و تحقیر‌ها بودیم. 

۸

معاشرت با ما هراس آور بود. 

۹

وقتی‌ برادر جوانم در شیراز به مرگ مفاجات (مرگ ناگهانی) گرفتار آمد، به دنبال جنازه اش تا گورستان «دارالسلام» هیچکس نبود، جز من و پدرم. 

۱۰

لهجه مازندرانی ما را - که چقدر سعی‌ می‌‌کردیم تا آن را عوض کنیم - و پشت کله صاف مان را که اثر گهواره کودکی بود، در مدرسه‌ های شیراز مسخره می‌‌کردند. 

۱۱

حتی معلمان نیز پیشی‌ می‌‌گرفتند تا بخندند و دیگران را بخندانند. 

  ۱۲

از مدرسه گریزان بودم،.
زیرا تحمل نداشتم.
به همین جهت درس و مشقم خراب بود. 

۱۳

معلم خدا بیامرزی به من می‌‌ گفت:
«تو مغز انیشتن داری.»
و این سخن را از باب استهزا می‌‌گفت. 

۱۴

با انیشتین نخستین بار بدینگونه آشنا شدم! 

۱۵

به کار مدرسه دل نمی‌‌دادم. 

۱۶

در بسیاری از کلاس ها بیش از یک سال ماندم که شاید پایه‌ ام قوی تر شود و نشد.

۱۷

کوشش پدرم و مدرسه - که هم با اندرز و هم با چوب و فلک همراه بود ـ مرا اهل نکرد. 

۱۸

به کلاس چهارم متوسطه که رسیدم و رفته بودم که مالیاتچی از آب درآیم، یکباره تحصیل را ترک کردم. 

۱۹

همه تلاش‌ ها برای اینکه مرا به تجدید نظر وادارند، بی‌ فایده ماند.

۲۰

چند سالی‌ به سیر آفاق و انفس پرداختم تا دوباره براه آمدم، آمدم، آمدم تا سر از دانشکده ادبیات بیرون آوردم و الی آخر...
و دعای پدرم در حقم.

ادامه دارد.