استه تیک (زیبائی شناسی) (4)

هزیدو و موسه (700 ق. م.)

اثری از گوستاو مورو

پروفسور دکتر ویلهلم گیروس

برگردان شین میم شین

I

نظری بر تاریخ استه تیک اروپائی

ادامه

افلاطون

افلاطون (447 ـ 347 ق. م.)

فیلسوف یونان باستان و از شاگردان سقراط

·        بنا بر تصورات افلاطون، ماهیت رابطه ارزشی استه تیکی مبهم و نامعین است.

·        (فایدروس، هیپیاس، سمپوزیون)

الف

·        افلاطون در اثر خود تحت عنوان هیپیاس، همتراز تلقی کردن زیبا با چیزهای زیر را رد می کند:

1

·        همتراز تلقی کردن زیبا با خوشایند بودن را

2

·        همتراز تلقی کردن زیبا با بلحاظ فونکسیون متناسب بودن را

3

·        همتراز تلقی کردن زیبا با مفید بودن را.

ب

هومر (حدود 800 ق. م.)

اثری از ویلیام آدولفه بورگرو (1874)

  هومر در ایام نابینائی اش

اولین شاعر بزرگ غرب

مؤلف «ایلیاس» و «اودسه»

محل و تاریخ تولد و مرگ هومر نامعلوم است، ولی در تأثیر خارق العاده او تردیدی نیست. 

 

·        افلاطون در اثر خود تحت عنوان سمپوزیون، با استناد به آثار هومر و هزیدو و صنایع دستی، زیبائی را بنا بر تأثیر آن تعریف می کند:

1

 هزیدو (700 ق. م.)

شاعر، دامدار، کشاورز یونانی

مؤسس حماسه دیالک تیکی

آثار هومر و هزیدو مهمترین منابع اسطوره شناسی (متولوژی) و اسطوره نگرای (متوگرافی) و زندگی روزمره در آن زمان محسوب می شوند.

·        زیبا هر آن چیزی است که قوای خلاق را آزاد می سازد.

2

·        زیبائی «الهه زایش» است.

3

·        زیبائی در هر چیزی وجود دارد:

الف

·        در کاینات

ب

·        در جامعه

ت

·        در جسم و روح

پ

·        در دولت و اخلاق

ث

·        و بهتر از همه در سیمای حقیقت.

4

·        افلاطون در اثر خود تحت عنوان سمپوزیون، زیبائی را با حقیقت مطلق همتراز تلقی می کند:

·        «هر آنچه که در خود، برای خود و برای ابد در خود وجود دارد»، بلحاظ کمی و کیفی تغییر نمی یابد، خود را در پدیده های منفرد نمودار نمی سازد، «زیبائی الهی، در خودویژگی خویش» است.

5

·        بدین طریق، تعیین ارزش استه تیکی افلاطون، از سوئی مبتنی است بر تئوری شناخت ایدئالیستی او و از سوی  دیگر مبتنی است بر آموزش وجود ایدئالیستی او.

6

·        قابل توجه دو نکنه زیر است:

الف

·         نکته اول اینکه افلاطون هیچ پدیده ای را از رابطه استه تیکی انسانی مستثنی نمی دارد.

ب

·        نکته دوم اینکه افلاطون به دیالک تیک «زیبا بودن» و «زیبا بنظر رسیدن»، یعنی به دیالک تیک معیارهای استه تیکی اوبژکتیف و سوبژکتیف واقف بوده است.

·    (این به معنی وقوف افلاطون به دیالک تیک نمود و بود و یا پدیده و ماهیت در رابطه با زیبائی است. مترجم)

  

ادامه دارد